Server 2008 R2’de Detaylı DHCP Kurulumu

Yerel ağınızda istemci sayınız çok ise DHCP mutlaka kullanılması gereken servislerin başında gelir. Eski ancak herzaman gerekli bir servistir: Network teki DHCP, cihazların ve bilgisayarların IP adresi, Subnet mask ve DNS, WINS, Default Gateway vb. ayarlarının otomatik olarak alınmasını sağlar. Harikadır. 1000 tane hosttan oluşan bir network olduğunu düşünelim, bu ağdaki cihazlara tek tek, sadece ip adresi, subnet mask, default gateway ve dns server tanımladığınızı düşünün. Muhtemelen günleriniz alacaktır. Ancak dhcp ile sadece birkaç saniyede, tüm ayarlar tüm networke uygulanabilir.

Microsoft DHCP uzunca süredir Windows Server işletim sistemi ailesinde kullanabileceğiniz bir servistir. Bu servis Windows Server 2008′e kadar fazla bir değişim geçirmeden günümüze ulaşmıştı. Windows Server 2008 ile birlikte ilk defa, DHCP IPv6 desteklemeye başladı(DHCPv6).

Bu aşamada IPv6 önemli, yeni bir protokol. Eski internet protokolümüz olan IPv4, artık günümüzde yeterli sayıda IP adresi sağlayamadığı için IPv6 geliştirilmiştir. IPv4 32 bitlik bir adres yapısına sahip: 2^32 =4.294.967.296 adet IP adresi sağlar. Bu sayı ilk bakışta fazla fazla yeter diye düşünülse de bu iş maalesef öyle değil. Aşağıdaki şekilde, internette ayılmış olan IPv4 ağlarının bir dağılımını göreceksiniz. ( 20 Ekim 2010 )

Ekim itibariyle internetteki boş IPv4 uzayı.

Bu konuyu forumlarda uzun uzun tartışabiliriz. IP adresi sayısındaki yetersizlik nedeniyle IPv6 adından bir başka IP protokolü geliştirildi. IPv6, 128 bitlik bir adres uzayına sahip: 2^128 =3,40282367 × 10^38 gibi devasa bir adres uzayından bahsediyoruz. Sanırız bu kadar adres bizi bir süre idare edecektir ;)

Bu yazımızda, Windows Server 2008 R2 DHCP sunucunun ipv4 ve ipv6 için yapılandırılmasını göreceğiz.

Kurulum Öncesi: IPV6 adresinin ayarlanması

DHCP sunucumuzun kurulumunu yapmadan önce, IPv6 desteği sağlamasını istiyorsanız, öncelikle DHCP kuracağınız sunucuya bir IPv6 adresi vermelisiniz. Bu adresi vermek için, Ethernet kartınızın özelliklerini açın ve buradan “Internet Protocol Version 6″ seçeneğini seçin. (Şekil1)

Şekil 1

“Internet Protocol Version 6″ seçtikten sonra “Properties” i tıklayın(Şekil 2). Burada varsayılan olarak Obtain an IPV6 addres automatically seçeneği işaretlidir. Burada Use the following IPv6 address seçeneğini seçin. IPv6 adresleri, onaltılık sayı sistemi (hexadecimal) numaralar kullanan ve 8 bölümden oluşan sayılardır. Dolayısıyla ilk bakış karmaşıklardır. Size IPv6 ile sıkmayacağım;

Benim bilgisayarımın normal IPv4 adresi 192.168.1.41′di. IPv6 adres iminde buna yakın olmasını istiyorum. Bunun için adres bölümüne 192:168::41 yapıyorum ( :: yapmanız, aradaki tüm sayılar 0 demektir ).

Bunun yanında birde” subnet prefix length”(SPL) değeri belirlemeniz gerekir. SPL, subnet mask ın yerini alan bir IPv6 değeridir. Ben burada 64 değerini girerek, adresin 64 bitlik bölümünün network olduğunu belirliyorum, kalan 64 bit ise hostlar için kullanılacak. Eğer var ise Default Gateway ve Preferred DNS Server bölümlerine, DNS sunucunuz ve Modem/Yönlendiricinizin IPv6 adreslerini giriniz. Ben DNS ve Default gateway için IPv6 adresi tanımlamadan devam ediyorum, ok.

Şekil 2

DHCP Servisinin Kurulması

IPv6 adresimizi verdiğimize göre artık servisin kurulumunu gerçekleştirebiliriz. Önce Server Managerà RolesàAdd Roles seçin. Ad Role Wizard gelecektir. “Welcome Screen”i geçince aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir (Şekil 3). Burada DHCP Server seçeneğini seçiniz ve next ile devam ediniz.

Şekil 3

Bir sonraki adımda, DHCP server’ın Network Binding lerini, yani hangi IP adresi yada adresleri üzerinden hizmet vereceğini seçersiniz. Burada özel bir şey yapmaya gerek yok. Ancak sunucunuzun 2 tane adaptörü varsa ve bu adaptörlerden birisi internet vb. farklı bir ağa bağlı ise, bu ağlara yanıt vermesin diye kutucukları kaldırabilirsiniz. Ben burada herhangi bir değişiklik yapmadan next ile devam ediyorum(Şekil 4)

Şekil 4

Specify IPv4 DNS Server Settings bölümünde DNS domain adını ve DNS Serverın IP adresini belirlemelisiniz. Bilgisayarlar dns adlarını DNS’e kaydettirmek ve DNS isimlerini çözümlemek için aşağıda belirttiğiniz domain adını ve DNS sunucusunu kullanırlar. Yani önemli bir seçenektir. (Şekil 5)

Parent domain bölümüne Active Directory Domain adınızı yazın ( örneğin mshowto.org gibi )

Preferred DNS Server IPv4 address alanına, DNS Serverınızın IPv4 adresini yazın(genellikle bu Domain Controller’ın IP’si olur, kontrol ediniz.)

Eğer varsa, Alternate DNS Server IPv4 address alanına yedek DNS sunucunuzun adresini yazarsınız.(Şekil 5) Next ile devam edelim.

Şekil 5

Specify IPv4 Wins Server Settings alanına eğer varsa ağınızdaki Wıns sunucunun ip adresini yazarsınız, ve yine varsa bunun yedek/alterntif serverının ip adresini de ikinci boş alana yazarsınız. Benim Wins sunucum olmadığı için bu kısmı atlıyorum.

Şekil 6

Add Or Edit DHCP Scopes bölümünde, dilerseniz bir DHCP Scope oluşturabilirsiniz. Scope’lar, DHCP sunucu IP adresi, Subnetmask, Router, DNS, WINS ve diğer yaklaşık 70′den fazla ayarın bulunduğu IP ve IP ayarı havuzlarıdır.

Eğer bir Scope oluşturmak istiyorsanız, Add butonuna tıklayın. Bu adım opsiyoneldir, daha sonrada gerçekleştirebilirsiniz. (Şekil 7)

NOT: Asıl konumuz DHCPv6 kurulumu, aşağıda anlatılan DHCPv4 için scope oluşturma adımlarınıda içermektedir. Dilerseniz bu adımı atlayabilirsiniz, ancak, günümüzde iç ağlarda IPv4 kullanımı yadsınamaz bir gerçektir. Bu nedenle, yeni DHCP kurulumu gerçekleştiriyorsanız, aşağıdaki adımlarıda uygulamanız doğru olacaktır.

Şekil 7

Açılır bir pencere gelecektir, Burada ;

Starting IP Address: Dağıtmaya başlayacağınız IP adreslerinin başlangıcı.

Ending IP Address: Dağıtabileceğiniz IP adreslerinin sonunu belirtir.

Subnet Type : Wired ve Wireless yani kablolu ve kablosuz olmak üzere ikiye ayrılır.

DHCP sunucu hangi tür istemcilera IP dağıtacaksa, buradan ilgili subnet type seçilmelidir. Çoğu durumda bu Wired olacaktır.

Peki, bu değerler ne anlama geliyor, açıklayayım;

DHCP sunucular, istemcilere IP adresini belli bir süreliğine kiralarlar, sonsuza kadar vermezler. Bu kira süresi varsayılan olarak 8 gündür. Bu süre içinde IP adresini alan bilgisayar, DHCP sunucu ile tekrar iletişim kurarak kirasını yeniler. Ancak, 8 gün içinde DHCP sunucu ile iletişime geçemezse, DHCP sunucu kirayı siler ve IP adresini serbest bırakır. Bu durumda, boş kalan IP adresini başka bir bilgisayar alabilir. Kira yenileme işlemi, bilgisayarı ya da Ethernet adaptörünü her kapatıp açtığınızda, kira süresinin 4 ve 7. gününde gerçekleşir.

“Wired” seçeneği kablolu ağlar için uygundur. Çünkü bu bilgisayarlar genellikle sabittir, taşınmazlar. Dolayısıyla kiranın uzun tutulmasında sakınca yoktur.

“Wireless” ise, DHCP sunucu, kablosuz cihazlara IP adresi dağıtıyorsa daha uygundur. Wireless cihazlar, genellikle kısa bir süreliğine ağa bağlandıkları için, kiranın daha kısa tutulması daha uygundur.

Aşağıdaki şekilde DHCP kira süreci gösterilmiştir.(Şekil 8 ) Discover, Offer, Request ve Acknowledgement ismindeki bu 4 aşamadan oluşan bu sürece, biz sistemciler kısaca “DORA” deriz. DORA sürecini inceleyecek olursak;

1. PC boot olur, eğer network adaptörü otomatik IP adresi almak için ayarlanmışsa, ortama broadcast paketleri göndererek DHCP server arar. Bu Discover sürecidir.
2. PC DHCP’yi bulduktan sonra, DHCP sunucu PCye bir ip yapılandırması önerir. Buna Offer denir.
3. PC yapılandırmayı DHCP sunucudan ister.(Request)
4. DHCP sunucu IP yapılandırmasını bilgisayara verir. Bu andan itibaren istemci IP adresi ve DNS, Default Gateway, WINS, Netbios Node Type vb. yapılandırmayı kullanmaya başlar. (Acknowledgement)

Yukarıda gerçekleşen tüm işlemler broadcast türünde gerçekleştirilir.

Şekil 8

Yukarıda bahsettiğim gibi kiranın birde yenilenme süreci vardır. Bu kira süresinin %50lik diliminde gerçekleşir. Eğer Bu renewal yani yenileme başarısız olmuşsa %87.8lik süresinde tekrar denenir. Eğer bu da başarısız olmuşsa, istemci tekrar kira yenilemeye çalışmaz; IP adresini kira sonuna kadar kullanır ve sonra adresi bırakıp DORA sürecine baştan başlar.

Kira yenileme yukarıdaki süreler dışında, adaptörün kapatılıp açılması ya da bilgisayarın her boot oluşunda gerçekleşir.

• Kira yenileme süreci sadece Request ve Acknowledgement sürecinden oluşur (RA) ve tipik olarak unicast ile yapılır.
• Kira süresini ne kadar uzun tutarsanız, IP havuzunuz o kadar kısa sürede tükenmeye başlar. Örneğin, kira süresi 30 gün olsun. Bir smartphone ile wireless bağlantı yaptınız ve DHCP’den IP aldınız. 10 dk sonra cihazı ağdan kopardınız. Bu kısacık üre için, DHCP sunucu, istemcinin kirasını 30 gün veritabanında saklar ve onun IP adresini kimseye vermez. Bu da kısa sürede havuzun tükenmesi anlamına gelebilir.
• Kira süresini çok fazla kısaltmakta iyi değildir. Örneğin kira süresini abartıp 2 dakikaya indirirsem, dakika başı tüm bilgisayarlar lease renewal yapmaya çalışırlar. Bu da ağ trafiğini çok fazla artırır.

Ben burada wired subnet seçiyorum, çünkü istemcilerim kabloyla bağlanan PC’ler den oluşuyor.(Şekil 9)

Şekil 9

• Activate this scope: Bu scope u aktif hale getirir. Bunu seçmezseniz, istemciler ip adresi alamazlar. Daha sonradanda konsoldan aktif hale getirebilirsiniz.
• Subnet mask: IP ağınızın kullandığı subnetmask değerini yazınız.
• Default gateway: Bu da modem ya da routerınızın IP adresi.

Daha sonra OK’e tıklayın. İşlem sonunda Scopes ekranında eklediğiniz scope u görmeniz gerekir(Şekil 10)

Şekil 10

Devam ediyoruz. Configure DHCPv6 Stateless Mode bölümünde, DHCPv6 istemcilerının DHCP’den IP adresi alıp almayacaklarını belirtirsiniz. Bu kısım IPv6 ile ilgilidir.

IPv6 istemcilerı otomatik IPv6 adresi almak üzere yapılandırılmışlarsa, bu adresleri iki şekilde sağlayabilirler:

1. Link local IPv6 address: Bilgisayarın otomatik olarak belirlediği IPv6 adresi.
2. DHCPv6: Bilgisayarın bir DHCPv6 sunucudan IP alması.

• “Enable DHCPv6 stateless mode fort his server : Istemciler DHCP server kullanmazlar, link local adres kullanırlar. Yani Serverımız bu tür istemcilera yanıt vermez.
• Disable DHCPv6 stateless mode for this server: Istemciler DHCPv6 serverınızdan IPv6 adresi alabilirler. Böylece hem DHCP’den aldıkları ip adreslerini hem de link local adreslerini bir arada kullanırlar.

Amaçlarımızdan birisi de, istemcilere IPv6 adresi vermek olduğu için bu ekranda Disable seçeneğini seçiniz. (Şekil 11)

Şekil 11

“Authorize DHCP Server” ekranında, DHCP sunucuyu Authorize etmek için bir takım seçenekler görürsünüz. (Şekil 12) Authorization, Active Directory’e üye olan DHCP Serverların, Enterprise Administrators grubu tarafından yetkilendirilerek, DHCP servisine çalışma izini vermektir. Böylelikle ağda sadece Authorize edilmiş DHCP’ler IP dağıtabilirler.

Burada iki noktanın altını çizmek ve sizleri bilgilendirmek istiyorum

1. DHCP servisinin yüklenmesi ve çalışması için Active Directory gerekmez. Domain de olmayan bir bilgisayara da DHCP kurulabilir.
2. Domain de olmayan bilgisayarlar, authorization gerektirmeden çalışırlar.

Use Current Credentials seçeneğinde, oturum açtığınız kullanıcı hesabının bilgileri tanımlıdır. Eğer oturum açtığınız kullanıcı enterprise administrator grubuna üye ise, bu seçenekle devam edebilirsiniz. Sadece Root domainlerin, yani Active Directory’i ilk kuran Administrator, Enterprise Administrator’dır. Yani child domainlerde bir Administrator kurulumu gerçekleştiriyorsa, bu seçenek ile devam ederseniz, DHCP authorize olmaz. Sonradan Enterprise Administrator’un DHCP konsolunu açıp sunucuyu ı Authorize etmesi gerekir.

Bu durumda, dilerseniz, Use Alternate Credentials, seçeneğini kullanarak, Authorization yetkisi olan bir kullanıcı hesabı tanımlayabilirsiniz.

Skip authorization of tthis DHCP server in AD DS seçeneği ise, authorization yapılmadan kurulumu tamamlar. Kurulumdan sonra DHCP’ye ulaşabilir ve yönetirsiniz, ama servisin istemcilere hizmet vermesi için mutlaka authorization işleminin tamamlanması gerekir.

Şekil 12

Devam ettiğimizde artık sonlara geliyoruz. Kurulum öncesi yaptığımız ayarları ve scopeları gösteren bir özet ekran görürüz.(Şekil 13). Install butonuna tıklayarak kurulumu başlatın.

Şekil 13

Şekil 14 – Kısa süre sonra kurulum başarılı bir şekilde tamamlanır.

DHCP Server’a IPv4 Scope Eklemek

DHCP Server kurulumunu yaparken bir Scope eklemiştik. Ancak IPv6 scopelarını sadece kurulum sihirbazında değil, DHCP server konsolundan da eklersiniz. Ayrıca bu size daha fazla seçenek sağlar. Şimdi DHCP konsolundan nasıl bir IPv4 scope oluşturulacağını göreceğiz.

İlk olarak Start à Administrative Tools à DHCP tıklayın ve ya run ‘a dhcpmgmt.msc yazın. Bu DHCP konsolunu açacaktır.

Buradan Serverınızı genişletin ve IPv4′e sağ tıklayıp “New Scope” komutunu seçin.(Şekil 15)

Şekil 15

Bir sihirbaz sayfası gelecektir. Next ile devam edince Scope Name ekranına gelirsiniz. Burada Scope a bir isim verin ve isterseniz bir tanımlama yazısı yazın(Şekil 16)

Şekil 16

Bir sonraki ekranımız IP Address Range. Buradan istemcilera dağıtılacak olan IP aralığımızı belirliyoruz. (Şekil 17)

Start IP Address: Dağıtmaya başlayacağınız ilk IP

End IP Address: Dağıtacağınız son IP adresi.

Bu aralıklardaki tüm IP’ler eğer Exclude edilmezlerse istemcilera dağıtılacaktır.

Length: Subnetmask ın bit değeri. Yazığınız IP adresine göre değişir. 192.168.1 ağı için bu 24 olacaktır. Bu değeri kullanmak yerine Aşağıdaki subnet mask alanını da kullanabilirsiniz.

Subnet mask: Network için subnet mask. Subnet mask değeri ile oynama yaparak subnetting yapabilirsiniz J Normalde subnet mask ne ise onu yazın. Bunu kullanmak yerine yukarıdaki Length değerini de değiştirebilirsiniz.

Şekil 17

“Add Exclusions and Delay” penceresinde, bir önceki adımda belirlemiş olduğumuz IP aralığında kalan, ancak istemcilere dağıtmak istemediğiniz IP adreslerini ve ya adres aralıklarını belirlersiniz. Bu kısmı kullanmak zorunda değilsiniz, ancak gerekiyorsa kullanın. Örneğin print serverınızın IP adresi scope ta tanımlanan IP aralığında kalıyorsa, print server için bir exclusion girebilirsiniz.(Şekil 18)

Eğer tek bir adres tanımlanacaksa, start ve end ip address alanına aynı IP adresi girilir.

Eğer birden fazla ip adresi tanımlanacaksa ( sıralı bir aralık ), start ip address e ilk end ip address e ise aralıktaki son ip adresi yazılır.

Şekil 18

Lease duration değeri , daha önce yukarıda da bahsettiğim gibi, IP adresinin ne kadar süre boyunca kiralanacağıyla ilgilidir. Microsoft DHCP’de bu süre varsayılan olarak 8 gündür. Dilerseniz bu bölümde değiştirebiliyorsunuz. (Şekil 19)Ben bu değeri değiştirmeden devam ediyorum.

Şekil 19

Configure DHCP options ekranında, oluşturmakta olduğumuz DHCP scope için router(Default Gateway), DNS sunucu, domain name, WINS sunucusu ayarlarınzı şimdi yapılandırmak isteyip istemediğiniz soran bir ekranla karşılaşacaksınız. Bu değerleri şimdi oluşturmazsanız, daha sonra sihirbaz tamamlandıktan sonra Scope options bölümünden de yapılandırabilirsiniz.

Ben bu değerleri şimdi yapılandırmak istediğim için “Yes, I want to configure these options now” seçeneğini seçiyorum.(Şekil 20)

Şekil 20

Router (Default Gateway) bölümünde networkünüzdeki router, modem ya da diğer ağ geçitlerinin IP adeslerini listeye ekleyin.(Şekil 21)

NOT: Unutmayın ki, buradaki eklediğiniz IP adresleri sırayla kullanılır. Yani diyelim ki, sırayla 192.168.1.1,192.168.1.2 ve 192.168.1.3 IP adreslerine sahip 3 tane yönlendirici(router)/modem var. 1. Sıradaki yönlendiriciye istemci, herhangi bir sebeple ulaşamazsa, 2. Sıradaki yönlendiriciyi kullanmayı dener. Eğer buna da ulaşamazsa 3. Sıradaki yönlendiriciye bağlamayı dener.

Aynı özellik DNS, WINS ve birden fazla IP adresi tanımlayabileceğiniz diğer tüm DHCP seçenekleri içinde geçerlidir. Neyse devam edelim.

Şekil 21

Sonraki ekranımızda, DNS domain adı ve DNS Server tanımlaması gerçekleştiririz. Parent domain, çoğu durumda, Active Directory domain adı ile aynı verilir. Burada domain tanımlama sebebimiz, bilgisayarlarımızın isimlerini kaydettirecekleri DNS zone’unu seçmek içindir. Aynı zamanda, bilgisayarlar, burada belirttiğimiz domain adını Primary DNS Suffix olarak kullanırlar ( ipconfig /all komut satırı çıktısı ile görüntüleyebilirsiniz)

IP Address alanına DNS sunucu ya da sunucuları sırayla ekleyiniz. Tekrar hatırlatalım, bilgisayarlar, isimlerini DNS sunucudaki zone’a yazdıracakları için, buraya gireceğiniz DNS Server adresi, bir Primary Zone’a ait sunucuya ait olmalıdır. Eğer girdiğiniz adres Secondary Zone çalıştıran bir sunucuya ait ise, bilgisayar adını sunucuya yazdıramaz!(Şekil 22)

Şekil 22

“WINS Servers” bölümüne WINS isim çözme sunucularının IP adreslerini yazın. Benim WINS sunucum olmadığı için buradaki alanları boş geçerek devam ediyorum(Şekil 23).

Şekil 23

Veeee, sihirbazımızdaki son adım. Bu oluşturmakta olduğumuz scope aktif hale getirilecek mi yoksa pasif halde mi kalacak? Bilgisayarların IP adresleri ve yukarıda yapılandırmış olduğumuz diğer ayarları alabilmesi için scope mutlaka aktif olmalıdır. Her ne kadar scope sonradan aktif hale getirilebilse de, bun şimdi “Yes, I wan to activate this scope now” seçeneğini işaretleyerek, şimdi aktif hale getiriyorum.(Şekil 24)

Şekil 24

DHCP konsolunu açtığımda, IPv4 altında oluşturduğum scope görülüyor.(Şekil 25)

Şekil 25

Bilgisayarın bu Scope üzerinden IP adresini ve diğer ayarları alması için, IP yapılandırmasının otomatiğe ayarlanması yeterlidir.

Ağda daha önceden bir DHCP varsa (örneğin ADSL modem gibi ) bunların DHCP özelliklerini kapayınız.

Bilgisayar, daha önceden ayarlanmış otomatik IP adresini bırakıp, sizin sunucunuzdan IP adresi alsın diye;

ipconfig /release komutunu çalıştırın. Bu bilgisayardaki IP adresini kaldırır.

ipconfig /renew komutunu çalıştırarak, ağ üzerinden sunucunuzdan IP almasını sağlayın.

DHCP Server’a IPv6 Scope Eklemek

Kurulum esnasında, bir IPv4 scope eklemiştik. Bu sebeple, bilgisayarlarımız sunucumuzdan IPv4 adresleri alabilirler. Ancak bilgisayarlarınızın sunucunuzdan IPv6 adresleri almasını istiyorsanız, aşağıdaki adımları izlemelisiniz.

İlk olarak DHCP yönetim konsolunu açın ve IPv6 sunucunuza sağ tıklayarak “New Scope” seçeneğini seçin.

“Scope Name” ekranında, Name alanına(zorunludur) IPv6 scope için bir isim yazın. Description (opsiyonel) alanına ise, bir takım tanımlayıcı bilgiler yazabilirsiniz.(Şekil 26)

Şekil 26

“Scope Prefix” alanına, DHCPv6 sunucunuzdan bilgisayarlara dağıtacağınız IPv6 adres uzayını girin. Şunu bilin ki, DHCP server, sadece sahip olduğu IP ağlarına yada fiziksel olarak erişebildiği IP ağlarına IP yada IPv6 adresi verebilir. Başka bir deyişle, sunucunun IPv4 ya da IPv6 adresiyle, dağıtacağınız IP adresleri aynı ağdan olmalıdır. Benim DHCP sunucumun IPv6 adresi 192:168::41.

Prefix alanına, yine aynı adres uzayından 192:168:: /64 tanımlıyorum. 192:168:: demek 192:168:0:0:0:0:0:0 yazmakla aynı şeydir. Yani dağıtacağım tüm adresler 192:168: ile başlayacak, kalan alanlar DHCP tarafından sırayla bilgisayarlara atanacaktır./64 ön tanımlı ve değiştirilemez olarak geliyor, çünkü IPv6 adresimi verirken, prefix’i 64 olarak girmiştim.

Preference seçeneğim, varsayılan olarak 0. Eğer, ağınızda birden fazla DHCPv6 sunucu varsa, bilgisayarlar, preference değeri en yüksek olan sunucudan IPv6 IP adresi almaya çalışırlar. Girebileceğiniz en düşük değer 0, en yüksek değer ise 255′dir.

Benim ağımdaki tek DHCPv6 sunucu bu sunucu olduğu için, bu alanda bir ayarlama yapmam gerekmiyor. Başka bir sunucum daha olsaydı, bu sunucuyu öncelikli hale getirmek için, bu değeri 0′dan daha yüksek bir değere ayarlamam gerekir.(Şekil 27)

Şekil 27

Add Exclusions bölümünde, bilgisayarlara dağıtmak istemediğiniz IPv6 adreslerini tanımlayabilirsiniz. DHCP, hiçbir koşulda, bu adresleri bilgisayarlara vermeyecektir. Ben 192:168::1 ile 192:168::50 arası bir aralık tanımladım. Bu alan opsiyoneldir, isterseniz herhangi bir tanımlama yapmayabilirsiniz.(Şekil 28)

Şekil 28

“Scope Lease” bölümünde, IPv6 adreslerinin ne kadar süre kiralanacağı ile ilgili ayarları yapılandırabilirsiniz. Non Temporary Address(IANA) bölümünde iki değer vardır:

Preferred Life time: “Stateless Autoconfiguration” ile alınan IPv6 adreslerinin kira süresini ve tercih sırasını belirler. Stateless Autoconfiguration, IPv6 bilgisayarın kendi kendine aldığı IPv6 adresidir. IPv4′daki APIPA(Automatic Private IP Address) benzetilebilir. Preferred Life Time, hiçbir zaman, Valid Live Time değerinden yüksek olmamalıdır.

Valid Life time: Stateful IPv6 adreslerinin kira süresi ve tercih sırasını belirler. Stateful adresler, DHCPv6 sunucumuz tarafından atanan IPv6 adresleridir. Valid Life Time mutlaka, Preferred Life Time değerinden yüksek olmalıdır. Aksi takdirde, IPv6 istemciniz DHCP sunucunuzdan aldığı IPv6 adresini kullanamayabilir. Buradaki değerler çoğu ağ için uygun olacaktır. Görüleceği üzere IPv6 adreslerimiz 12 gün süreliğine kiralanıyor. Dilerseniz, Valid Life Time değerini değiştirerek bu sürede değişiklik yapabilirsiniz. Ama unutmayalım ki, Valid life time > Preferred life time! (Şekil 29)

Şekil 29

Son adımda oluşturduğunuz scope hemen aktif olsun diye “Yes” seçeneğini seçiniz. (Şekil 30)

Şekil 30

Şekil31′e bakınca, IPv6 scope görülüyor.

Şekil 31

Artık son yapılması gereken, IPv6 adresinin bilgisayarımız tarafından alınması. Bunun için IPv4 scope yapılandırma konusunun sonunda olduğu gibi ipconfig komutlarını kullanın ya da bilgisayarınızı yeniden başlatın. Benim Windows 7 bilgisayarım, aşağıda da görüleceği gibi (Şekil 32), sunucumdan hem IPv4 hem de IPv6 adreslerini almış.

Şekil 32

Şekil 33

33 numaralı şekilde de göreceğimiz üzere, DHCP sunucumuzun IPv6 “Address Leases” bölümüne bakınca, sunucudan alınan IPv6 adresleri görülmekte.

IPv6, Windows XP, 2003, 2003 R2, Windows Vista, Windows 7 ve Windows 2008/R2 ailesi işletim sistemlerinde bulunur. Ancak Windows XP ve 2003′te, ön tanımlı olarak IPv6 gelmez, sonradan yüklemeniz gerekir. Dahası bu işletim sistemleri, DHCPv6 istemcisi olamaz, sadece link-local IPv6 adresleri kullanabilir. XP ve 2003 için Dibbler adlı 3. Parti ücretsiz yazılımı kullanarak DHCPv6 sunucunuzdan IP almasını sağlayabilirsiniz. Dibbler için : http://klub.com.pl/dhcpv6/ adresini inceleyebilirsiniz.

Bir yazının daha sonuna geldim. Bir sonraki makalemde görüşene kadar, herkese iyi günler dilerim.

Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.

Referanslar

Windows Server 2008/2008 R2 DHCP – Technet Library

Zmarter – Ipv4 Address Space October 2010