Windows Server 2016 ile beraber aramıza katılacak yeni işletim sistemi Nano Server’ın kurulumunu anlatacağız. Windows Server 2016, 2016 yılının mayıs ayında piyasaya çıkacağını duyurmuşlardı.
Windows Server 2016 Technical Preview 2 ISO ya da VHD dosyasına ulaşmak için tıklayınız.
MaestroPanel ofisinde testlerini gerçekleştirdiğimiz Nano Server ilerleyen versiyonlarda vazgeçilmez OS’lar arasına gireceğini düşünüyoruz. Windows Server 2016 tp2 kurulum seçenekleri arasında şu an yer almıyor fakat ilerleyen preview versiyonlarında yer alacağını tahmin ediyoruz. Nano Server, Bulut uygulamaları (Cloud Apps), Mikro Servisler (Micro Services), Windows Konteyner yapısı (Windows Containers), Hyper-V Konteyner yapısı (Hyper-V Containers), Microsoft Cloud Platform infrastructure çözümlerinden Hyper-V VM’ler ve Scale-out File Server yapıları için optimize edilmiş bir seçenek olacak.
Herhangi bir kurulum arayüzü olmadığı için kurulum adımları biraz kafanızı karıştırabilir. Adım adım en basit şekilde kurulum işlemlerini gerçekleştireceğiz. Nano Sever hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için aşağıda ki kaynaklara göz atabilirsiniz. Ayrıca lokal yönetim yapılmadığı için işlemleri uzak erişim sağlayarak (powershell vb) yapabilmekteyiz.
- http://windowsitpro.com/windows-server/top-ten-what-you-need-know-about-microsoft-nano-server
- http://blogs.technet.com/b/windowsserver/archive/2015/04/08/microsoft-announces-nano-server-for-modern-apps-and-cloud.aspx
- http://www.serhatakinci.com/index.php/microsoft-nano-server-duyuruldu-nedir.html
- http://blogs.technet.com/b/server-cloud/archive/2015/04/08/microsoft-announces-new-container-technologies-for-the-next-generation-cloud.aspx
Nano Server’ı kullanabileceğiniz bazı temel senaryolar
- Stand-alone veya Cluster yapılarda çalışabilen Hyper-V Host Server,
- Taşınabilir ve Esneyebilen (Platform Independent) Konteyner,
- Scale-Out File Server (SOFS) yapıları için Storage Host Server,
- Cloud ortamında geliştirilmiş uygulamalar için Konteyner veya Sanal İşletim Sistemi
Tabi bu senaryolar Nano Server piyasaya çıktığında mutlaka genişleyecek ve yeni özellikler eklenecek.
Resim-1
Neden Nano Sever?
Nano Server Kurulumu
Nano Server’ı Hyper-V üzerine VHD disk ekleyerek boot edeceğiz.
Kurulum öncesi not
Doğrudan Windows Server 2016 TP2 üzerinde Nano Server kurulum ekranı olmadığı için baştan sona manuel işlem sağlayacağız. Windows Server 2016 TP2 ISO/VHD kalıplarının içerisinde NanoServer.wimdosyası mevcut.Bu imaj dosyasını VHD diske çevirip paketleri yükleyeceğiz. Bazı adımlarda dikkat edilmesi gereken küçük ayrıntılar yer alıyor. Bu yüzden adımları ve notları işlem sırasına göre uygulayın.
İşlemleri gerçekleştireceğim bilgisayarım Windows 8.1 aynı zamanda bu işlemleri Windows 10 ve Windows Server 2012 R2 üzerinde de gerçekleştirebildim.
Paket içeriği,
- Microsoft-NanoServer-Compute-Package.cab – Hyper-V rolü
- Microsoft-NanoServer-FailoverCluster-Package.cab – Failover Clustering
- Microsoft-NanoServer-Guest-Package.cab – Sanal makine olarak kullanım için Nano Server sürücüleri
- Microsoft-NanoServer-OEM-Drivers-Package.cab – Ağ bağdaştırıcısı ve depolama denetleyicileri için çeşitli temel sürücüler
- Microsoft-NanoServer-Storage-Package.cab – Dosya Sunucusu rolü ve diğer depolama bileşenleri
Daha sonrasında VHD diskimizi Hyper-V Sanal makine üzerine ekleyerek çalıştıracağız.
Kurulum adımları
1) Windows Server 2016 TP2 ISO kalıbını Sanal makineye ekleyelim (veya Daemon Tool Lite gibi programlar ile açabiliriz). Daha sonra eklenen diskin içerisinde yer alan NanoServer dosyasını kolay erişebilir bir konuma kopyalayalım. Ben D diskinde yer alan NanoServer dosyasını aynı isimde doğrudan C diskine kopyaladım. Anlatımı kendime göre yapacağım. Sizler kendinize göre dizini güncelleyip kodları ve adımları uygulayın.
Bu işlemi isterseniz aşağıda ki kod ile de yapabilirsiniz.
copy “d:\nanoserver” “c:\nanoserver” -Recurse
2) Imaj dosyasını VHD’ye çevirmemiz için kullanacağımız Convert-WindowsImage.ps1 dosyasını indirelim.
İndirdikten sonra C:\ServerNano klasörümün içerisinde taşıyalım. Daha sonra Powershell’i Yönetici modunda açtıktan sonra
Set-ExecutionPolicy Unrestricted
komutunu uygulayalım. Bu komut uzak bilgisayardan edinilen scriptlerin çalışmasına olanak sağlıyor. Varsayılan değerde uzak bilgisayardan edindiğimiz scriptler çalışmayacaktır. Durumun kontrolünü
Get-ExecutionPolicy
ile sağlayabiliriz.
3) Powershell’i yönetici modunda açıyor ve dosyalarımızın bulunduğu dizine ulaşıyoruz. (cd C:\NanoServer\)
Bu aşamada kendinize göre kodu yapılandırarak özelleştirebilirsiniz. Basitçe convert etmek için,
.\Convert-WindowsImage.ps1 -WIM .\NanoServer.wim -VHD .\NanoServer.vhd -VHDFormat VHD -Edition 1
komutunu, VHD yerine VHDX oluşturmak isterseniz de
.\Convert-WindowsImage.ps1 -WIM .\NanoServer.wim -VHD .\NanoServer.vhdx -VHDFormat VHDX -Edition 1
komutunu kullanabiliriz.
Uyarı 1 :Eğer D, R ve S tuşlarına basmanız isteniyorsa. R ‘ye basın. Bunun nedeni dosyanın blocklu olarak gelmesidir. Çözmek isterseniz Convert-WindowsImage.ps1 dosyasına sağ tuş özelliklerden UnBlock yapabilirsiniz. Ama işlemi engelleyecek bir fonksiyonu bulunmuyor.
Resim-2
PS Komut Çıktısı
Convert-WindowsImage.ps1 Özelleştirme
Bu işlem için kullanabileceğimiz bir kaç parametrelere yer vereceğim. Disk boyutunu, disk tipi gibi özellikleri değiştirmek için kullanabilirsiniz. Varsayılan olarak VHD(X)’e sahip olmak istiyorsanız burayı göz ardı edebilirsiniz.
-ShowUI = Grafiksel arayüzü açar.
-VHDPartitionStyle MBR / GPT = Sanal disk partition stilini (MBR veya GPT) belirler.
Varsayılan olarak MBR’dir. Eski BIOS tabanlı makineler ve 1. nesil (Generation 1) Sanal Makineler için.
Modern UEFI tabanlı bilgisayarlar ve 2. Nesil (Generation 2) Sanal Makineler için GPT bölüm düzeni gereklidir.
-SourcePath = VHD(X) çevrilecek olan Wim veya ISO dosya yolu. -WIM uygulanırsa bu komuta gerek kalmaz.
–WorkingDirectory = VHD(X) dosyasının oluşturulması istenilen dizin konumu. -VHDPath Birlikte belirtilirse, -WorkingDirectory değeri uygulanmaz . Varsayılan değer geçerli dizindir. $pwd ile kontrol edebilirsiniz.
-DiskType = Dynamic / Fixed
Dynamic alan büyüyebilir disk oluşturur.
Fixed alan fiziksel diskten doğrudan tahsis ederek oluşturur.
-SizeBytes = Sanal diskin boyutunu belirler. Varsayılan disk boyutu 40 GB’dir.
Disk tipi Dynamic ise sanal diskin maksimum büyüyebileceği alanı belirler.
Disk tipi Fixed ise sanal diskin alanı fiziksel diskten hemen tahsis edilir.
-BCDBoot = Sanal diskin boot olabilmesi için işlem yapan program. Convert-WindowsImage varsayılan olarak \Windows\System32\ altında yer alan BCDBOOT.EXE dosyasını kullanır. Alternatif versiyona ihtiyaç duyulursa bu parametre ile boot yolunu göstermenize yarar.
-RemoteDesktopEnable = VHD(X) içinde ki OS’un Uzak Masaüstü özelliğini aktif eder. Windows güvenlik duvarı kurallarını içermez. Varsayılan olarak kapalı gelir.
4) VHD(X) sanal diskimizi oluşturduktan sonra paketleri diske ekleyeceğiz. Bu işlem için 3 alternatif mevcut. Ben kolay olan 2 tanesinden bahsedeceğim.
Bu işlemleri yaparken sanal diskimiz işlem yapılan bilgisayara mount edilmiş olmalıdır. Mount komutunu kendi VHD(X) konumuna göre düzenleyip uygulamanız yeterlidir.
Mount-DiskImage -ImagePath C:\NanoServer\NanoServer.vhd
Mount işleminden sonra sanal diskin hangi disk path’inde olduğunu unutmayın.
Resim-3
Alternatif 1, Windows 8.1 veya Windows Server 2012 R2 üzerinde yapıyorsanız Add-WindowsPackage komutunu uyguladığınızda paketleri aktaran DISM aracı yetersiz kalacak ve hata verecektir. Bunun için Windows 10 Assessment and Deployment Kit (Windows ADK) indirmemiz gerekiyor. Varsayılan yapılandırma üzerinde herhangi bir olumsuz değişiklik yapmıyor. Bu işlemden sonra Alternatif 2 adımlarında ki kodları çalıştırabilirsiniz.
Alternatif 2, Oluşturduğunuz VHD’yi Windows 10 veya Windows Server 2016 TP2 olan bir makineye taşıyarak Mount edin ve aşağıdaki komutları uygulayabilirsiniz.
-Path alanına sanal disk path adı, -PackagePath alanını ise paketlerin bulunduğu dosya yolu olarak değiştirmeniz gerekiyor.
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-NanoServer-Guest-Package.cab
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-NanoServer-Compute-Package.cab
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-NanoServer-FailoverCluster-Package.cab
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-NanoServer-OEM-Drivers-Package.cab
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-NanoServer-Storage-Package.cab
Add-WindowsPackage -Path D:\ -PackagePath C:\NanoServer\Packages\Microsoft-OneCore-ReverseForwarders-Package.cab
Paketler yüklendikten sonra diski dismount yaparak çıkarıyoruz.
Dismount-DiskImage –ImagePath C:\NanoServer\NanoServer.vhd
Bu işlemden sonra VHD(X) diskimiz boot olmaya ve yönetilmeye hazır oluyor.
5) Generation 1 seçerek Hyper-V üzerine yeni bir sanal makine oluşturalım (Sanal disk VHDX ise Gen 2 seçilebilir). Disk olarak oluşturduğumuz sanal diski gösterelim. Oluşturduğumuz sanal makineyi start ettiğimizde boot süreci başlıyor.
Resim-4
Gözlemlerimiz
Sanal makineyi start ettiğimizde boot süreci başlıyor fakat boot süresi bir hayli uzun sürebiliyor. Gözlemlerimiz sonucunda bunun kaynak yetersizliği veya yapılandırma ile ilgili olmadığını fark ettik.
Lokal yönetimi bulunmadığı için uzaktan yönetim yapılabiliyor.
Nano Server için Uzaktan Yönetim Araçları (veya yöntemleri)
- Windows PowerShell
- Windows Management Instrumentation (WMI)
- Windows Remote Management
- Emergency Management Services (EMS)
- Web tabanlı uzak yönetim arayüzü (gelecek versiyonlarda piyasada yer alacak
Unattend.xml ile kurulum yapıldıysa bilgisayar adı tanımlanamıyor.
Kurulumun ve paketleme işlemlerinin bir hayli karmaşa içerisinde olduğu aşikar fakat bunun ilerleyen preview versiyonlarında normale döneceğini düşüyoruz. Ve tabi ki Boot sürecide J
Evet, tüm işlemler buraya kadar. Biraz karmaşık fakat şimdiden göz atmaya ve kurcalamaya değer olacağına eminiz. Bir sonra ki yazımızda Nano Server’ı uzaktan yöneterek bir kaç işlem gerçekleştireceğiz.
Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.
Referanslar
Yorumlar (1)