Microsoft Office Communications Server (OCS) 2007 ürününü kullanmayı düşünen arkadaşlar ilk olarak kullanmak istedikleri ürün fonksiyonlarını belirlemeli ve sonrasında bu fonksiyonları çalıştırabileceği sunucu rollerini firma kapasitesine göre planlayarak işe başlamalıdır. Bizde bu amaçla sizlere yardımcı olabilmek için OCS 2007 sunucu rollerini aşağıdaki makalede örnek kurulum planlamaları ile ele aldık.
OCS 2007 Sunucu Rolleri
OCS 2007 sunucusu kendi içinde bir çok fonksiyon barındırır ve bu fonksiyonlar ayrı ayrı OCS 2007’ nin sunucu rollerini ifade eder. OCS 2007 kurulum ve entegrasyon seçeneklerine göre kullanılması gereken sunucu rolleride değişmektedir. Bu doküman ile amacımız OCS 2007 sunucu rollerini sizlere tanıtmak ve OCS 2007’ nin kurulum ve entegrasyon senaryolarından bir kaç örneği sizlerle paylaşmak.
Öncelikle OCS 2007 Standart Edition Sunucu Rollerini tanıyalım;
| Sunucu Rolü | Sunucu Özellikleri |
| Standart Edition | Front –End, Web Conferencing, Web Components, A/V Conferencing ve Back End veritabanı (SQL MSDE) rollerinin hepsini içinde barındıran konsolide bir sunucu yapısıdır. Bu sunucu rolünü kurduğumuzda Office Communicator kullanıcılarına ait durum bilgisi, anlık mesajlaşma, sesli-görüntülü arama-konferans ve Live Meeting ile konferans kabiliyetine sahip oluyoruz. |
| Archiving | Anlık mesajlaşma içeriğinin ve sesli arama bilgilerinin (CDR) arşivlendiği sunucu rolüdür. SQL 2000/2005 veritabanına ihtiyaç duyar. Arşivleme ihtiyacında mutlaka kurulması gerekir. |
| Communicator Web Access (CWA) | Communicator Web Access, kullanıcıların durum bilgisi paylaşımı ve anlık mesajlaşma ile OCS 2007 sistemine dahil olabileceği bir web sunucu rolüdür. Java Script ile yazılmıştır. Bu nedenle özelleştirilmesi oldukça kolaydır. |
| Mediation | OCS 2007 sunucu ve istemci uygulamaları birbirleriyle yaptıkları yazışma, sesli ve görüntülü iletişimleri sertifika kullanarak güvenlik bir şekilde yaparlar. Ayrıca sesli görüşmeler için OCS 2007 dünyasına özel RTAudio; ve video görüşmeleri için RTVideo kodek kullanılır. Sistemdeki Mediation sunucu rolünün görevlerinden en önemlileri ise, güvenli iletişimin TLS’ ten TCP’ ye çevirimi, RTAudio’ nun G.711’ e çevirimidir. Medition sunucu rolü PBX entegrasyonlarında mutlaka kurulması gereken roldür. |
| Edge | OCS 2007 sistemindeki dahili kullanıcıların sahip olduğu durum bilgisi, anlık mesajlaşma, sesli-görüntülü arama, konferans ve Live Meeting ile konferans kabiliyetlerinin uzaktan bağlanan kullanıcılara da sağlanması için, federation sistemler kurmak için, MSN-Yahoo-AOL gibi herkese açık iletişim sistemleri ile entegrasyon için DMZ bölgesine kurulması gereken OCS 2007 sunucu rolüdür. Bir OCS sip domaini için örneğin colpandomain.com.tr, Edge sunucu 3 legal ip, ve 3 adet sertifikaya ihtiyaç duyar. |
Tablo 1
Tablo 1’de bahsedilen ses ve görüntü iletişiminin geçtiği Standart Edition, Mediation ve Edge sunucu rollerinin çalışacağı sistemlerin sanal sunucularda çalıştırılması ses ve görüntü kalitesinde ciddi bozulmalara neden olduğu için önerilmemektedir.
Diğer bir bakış ile sunucu konsolidasyonu için yine Tablo 1’ de bahsedilen OCS 2007 sunucu rollerinden sadece Archiving ve Communicator Web Access (CWA) sunucu rollerini aynı sunucu üzerine kurabilirsiniz diğer rolleri bağımsız sunucularda çalıştırmanız önerilir.
Aşağıdaki Şekil 1’ de örnek bir kurulum şemasında, Tablo 1’de bahsettiğimiz OCS 2007 Standart Edition sunucu rollerinin yanında reverse proxy olarak ISA sunucu ve UM özelliği ile Exchange 2007 sunucunun OCS 2007 sistemine entegre çalıştığını göreceksiniz.
Şekil-1
Şimdide OCS 2007 Enterprise Edition Sunucu Rollerini tanıyalım;
| Sunucu Rolü | Sunucu Özellikleri |
| Enterprise Edition Front End | Front End sunucu rolü kullanıcılara ait durum bilgisi, anlık mesajlaşma, konferans ve ses iletişim kabiliyetini kazandırır. Donanım tabanlı Network Load Balance (NLB) destekleyen ağ cihazları ile fault tolerans ve yük dağılımı için tek bir OCS Pool altında birden fazla sunucuda çalışabilir. |
| Enterprise Edition Web Conferencing | Geniş katılımlı ve oldukça yoğun kullanılması düşünülen web konferans ortamlarında ayrı bir sunucu üzerine MCU özelliğinde bu sunucu rolünü yükleyebilirsiniz. Yine bu OCS 2007 sunucu rolüde donanım tabanlı Network Load Balance (NLB) destekleyen ağ cihazları ile fault tolerans ve yük dağılımı için tek bir OCS Pool altında birden fazla sunucuda çalışabilir |
| Enterprise Edition Audio Conferencing | Audio Conferencing sunucu rolünüde aynı Web Conferencing sunucu rolü gibi geniş katılımlı ve oldukça yoğun kullanılması düşünülen ortamlarda MCU özelliğinde ayrı bir sunucu üzerine yükleyebilirsiniz. Audio Conferencing sunucu rolüde donanım tabanlı Network Load Balance (NLB) destekleyen ağ cihazları ile fault tolerans ve yük dağılımı için tek bir OCS Pool altında birden fazla sunucuda çalışabilir. |
| Enterprise Edition IIS | Web konferans içinde kullanılan sunum gibi dokümanların dağıtımı, DL yayılımı gibi konferans yoğun çalışan ortamlar için ayrı bir sunucuda çalıştırılabilir. Donanım tabanlı Network Load Balance (NLB) destekleyen ağ cihazları ile fault tolerans ve yük dağılımı için tek bir OCS Pool altında birden fazla sunucuda çalışabilir. |
| Enterprise Edition Front End (Consolidated) | Aynı OCS 2007 Standart Edition sunucu gibi içinde Front –End, Web Conferencing, Web Components ve A/V Conferencing rollerini barındıran ama önemli bir farkla SQL veri tabanını barındırmayan konsolide bir yapıdır. Bu yapı sayesinde Enterprise Edition Front End Sunucu konsolide yapı kurulumlarda en çok tercih edilen OCS 2007 sunucu yapısıdır. |
| Enterprise Edition Back End (SQL Sunucu) | OCS 2007 sistemindeki kullanıcı, toplantı ve konfigurasyon durum bilgisinin saklandığı sistem veri tabanının tutulduğu SQL sunucudur. SQL 2000 SP4 veya SQL 2005 SP2’ yi kullanabilirsiniz. |
| Director | İnternet ortamından erişimlerin desteklendiği yapılarda; kullanıcı logon işlemleri ile iç yapının izolasyonunun sağlanması için kullanılan OCS 2007 sunucu rolüdür. |
| Archiving | Anlık mesajlaşma içeriğinin ve sesli arama bilgilerinin (CDR) arşivlendiği sunucu rolüdür. SQL 2000/2005 veritabanına ihtiyaç duyar. |
| Communicator Web Access (CWA) | Communicator Web Access, kullanıcıların durum bilgisi paylaşımı ve anlık mesajlaşma ile OCS 2007 sistemine dahil olabileceği bir web sunucu rolüdür. Java Script ile yazılmıştır. Bu nedenle özelleştirilmesi oldukça kolaydır. |
| Mediation | OCS 2007 sunucu ve istemci uygulamaları birbirleriyle yaptıkları yazışma, sesli ve görüntülü iletişimleri sertifika kullanarak güvenlik bir şekilde yaparlar. Ayrıca sesli görüşmeler için OCS 2007 dünyasına özel RTAudio; ve video görüşmeleri için RTVideo kodek kullanılır. Sistemdeki Mediation sunucu rolünün görevlerinden en önemlileri ise, güvenli iletişimin TLS’ ten TCP’ ye çevirimi, RTAudio’ nun G.711’ e çevirimidir. Medition sunucu rolü PBX entegrasyonlarında mutlaka kurulması gereken roldür. |
| Access Edge | Eğer internet ortamına sisteminizi açmak istiyorsanız Access Edge sunucu rolünü mutlaka kurmanız gerekiyor. Access Edge sunucu rolü kullanıcıların Sign – in olabilmeleri için, durum bilgisini ve anlık mesajlaşmayı yapabilmeleri için gerekli olan sunucu rolüdür. Dahili sistemdeki Director ve Front End sunucu rolleri ile konuşur. |
| Web Conferencing Edge | OCS 2007 sunucu sistemi ile sağlanan web konferans kullanıcı verilerinin (sunum dosyası vs.) kabiliyetine internet ortamından kullanıcılarında dahil olabilemesi için gerekli olan roldür. Dahili sistemdeki Web Conferencing sunucu rolü ile konuşur. |
| Audio/Video Conferening Edge | Harici kullanıcı ile dahili kullanıcıların sesli ve görüntülü iletişimi için (P2P) ve sesli ve görüntülü konferans kabiliyetine internet ortamından gelen kullanıcılarında dahil olabilmesi için gerekli olan OCS sunucu rolüdür. Dahili sistemdeki Audio/Video Conferencing sunucu rolü ve Office Communicator kullanıcıları ile konuşur. |
Tablo-2
Aşağıdaki Şekil 2’ de örnek gösterilen kurulum şemasında, Tablo 2’de bahsettiğimiz OCS 2007 Enterprise Edition Front End sunucular konsolide yapıda tasarlanmıştır ve ağ cihazları ile Network Load Balanced (NLB) şekilde çalıştırılmaktadır. Şekil 2’ de ayrı sunucu donanımlarında çalıştırılan SQL Back End sunucu, Archiving sunucu ve Communicator Web Access (CWA) sunucu rolleri aynı fiziksel donanımda çalıştırılabilir.
Mediation sunucu fiziksel olarak 2 adet ethernet kartına sahiptir. Bu kartlardan birini OCS sistemine diğerinide PBX sistemine erişim için kullanmaktadır.
Access Edge, Web Conferencing Edge ve Audio/Video Conferencing Edge sunucu rolleri aynı donanım üzerinde konsolide yapıda çalıştırılarak DMZ bölgesinde Şekil 2’ de gösterildiği gibi reverse proxy ISA sunucu ile birlikte çalışmaktadır.
Exchange 2007 sunucu UM özelliği ile OCS 2007 sistemine entegre çalışmaktadır.
Şekil-2
Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.
Referanslar
–
