Windows sistemleri yöneten, onlarla biraz içli dışlı olmuş hemen herkes WMI kelimesi ile karşılaşmıştır. Çoğu zaman bir hata mesajında karşılaşılır bu kelimeyle. Bu yazımızda WMI teriminin ne anlama geldiğini ve çıkan hataların genel çözüm yöntemlerini ele alacağız.
WMI Nedir?
WMI (Windows Management Instrumentation); Windows işletim sistemlerinde hemen hemen her nesnenin kontrol edilebilmesini sağlayan, işletim sistemindeki operasyonları ve yönetim işlevlerini gerçekleştirebilen bir teknolojidir. Tüm bu işleri bünyesindeki 900’e yakın sınıf sayesinde gerçekleştirebilir. Bu sınıfların her birinde çeşitli amaçlara yönelik olarak hazırlanmış fonksiyonlar bulunmaktadır.
Windows üzerinde program geliştiren, betik (script) kişiler tarafından WMI sınıfları sıklıkla kullanılır.WMI kullanan uygulamalar C, C++, C#, VB gibi programlama dilleri ya da Windows derleyicisine sahip betik dilleri (scripting languages) ile geliştirilebilir.
Daha iyi anlaşılması açısından, WMI ile yapılabileceklere birkaç örnek verelim:
- Bilgisayardaki bir işlemi (process) başlatabilirsiniz.
- Olay görüntüleyicisindeki (event viewer) kayıtları sorgulayabilirsiniz.
- Bilgisayarı yeniden başlatabilirsiniz.
- Bu ve benzeri tüm işlemleri bilgisayarın başında olmadan uzaktan yapabilirsiniz!
Örneğin bir işlemi başlatmak için Win32_Process sınıfını kullanabilirsiniz. Bu ve buna benzer yüzlerce sınıf Windows’a hükmetmek için WMI kütüphanelerinde hazır olarak beklemektedir.
WMI Servisi
WMI sınıflarının kullanılması için Winmgmt (Görünen ismi: Windows Management Instrumentation) servisi arka planda çalışmaktadır.
Şekil-1
Bu servisin çalışması Remote Procedure Call (RPC) servisinin çalışmasına bağımlıdır. Aşağıdaki resimde görülebileceği gibi pek çok servis ise çalışmak için WMI servisine ihtiyaç duyar:
Şekil-2
WMI Konsolu ve Test Ara yüzü
WMI hizmetinin düzgün çalışıp çalışmadığını ilk olarak servisin durumuna bakarak anlayabiliriz (Yukarıda bahsettiğimzi servis). Bunun dışında WMI hizmetinin durumu ve WMI yönetimi için kullanacağımız bir konsol bulunmaktadır. Bu konsolu “Start > Run” penceresinde “wmimgmt.msc” yazarak açabilirsiniz.
Soldaki “WMI Control (Local)” nesnesine sağ tıklayarak “Properties” dediğimizde WMI hizmetinin durumu ile ilgili bilgiyi görüntülemiş olacağız.
Şekil-3
Bu pencerede “Security” sekmesine geçtiğimizde isim uzayları (namespaces) için güvenlik ayarlarını yapacağımız bir ekranla karşılaşacağız.
Şekil-4
WMI ile ilgili sorgu çalıştırmamızı ve testler yapmamızı sağlayan ara yüzü ise “Start > Run” penceresinde “wbemtest” yazarak açabilirsiniz. Bu ara yüzde “Connect” düğmesine tıklayın. Açılan pencerede”namespace” alanında “root\cimv2” olduğuna emin olduktan sonra tekrar “Connect” düğmesine tıklayın.
Şekil-5
Bu pencerede örnek bir sorgu çalıştıralım. “Query” düğmesine tıklayın ve açılan kutudaki boş alana “select * from Win32_Service” yazın. “Apply” düğmesine bastığınızda tüm Windows servislerini listelemiş olacaksınız.
Şekil-6
WMI Tanı Aracı (The WMI Diagnosis Utility)
WMI ile ilgili bir hata aldığınızda araştırmaya ilk olarak The WMI Diagnosis Utility aracının hazırlayacağı rapordan başlamanızı öneririz. Bu araç Çeşitli WMI sınıflarını ve özelliklerini test ederek size ayrıntılı bir rapor sunacaktır. Aşağıdaki adresten son sürümünü indirebilirsiniz:
The WMI Diagnosis Utility — Version 2.0
EXE dosyasını açtıktan sonra sıkıştırılmış dosyalar bir klasöre çıkarılacaktır. Bu klasörde WMIDiag.vbs isminde bir betik (script) göreceksiniz. Onu çalıştırdıktan yaklaşık 1 dakika sonra rapor hazırlanarak TXT uzantısıyla açılacaktır. Aşağıda bu rapordan alınan bazı satırlar görünmektedir. Bu satırlarda söylenen; ilgili isim uzayları (namespaces) için doğrulama seviyesinin “Packet Privacy” yapılması gerektiğidir.
Şekil-7
Yazımda WMI’ın ne olduğuna, nasıl çalıştığına, test ve tanı araçlarının neler olduğuna değindik. Özellikle de çeşitli sorunları çözmede faydalı olacağını umuyorum.
Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.
Referanslar
Windows Management Instrumentation
